Viêm da cơ địa

Tổng quan về bệnh viêm da cơ địa 

Viêm da cơ địa thường được gọi là bệnh chàm, là một bệnh mạn tính (lâu dài) gây ra tình trạng viêm, mẩn đỏ và kích ứng da. Đó là một tình trạng phổ biến thường bắt đầu từ thời thơ ấu, tuy nhiên bất cứ ai, ở mọi độ tuổi cũng có thể mắc bệnh viêm da cơ địa. Viêm da cơ địa không phải là bệnh truyền nhiễm, nên không thể lây bệnh từ người này sang người khác.

Viêm da cơ địa kiến cho da trở nên rất ngứa. Gãi dẫn đến tình trạng mẩn đỏ, sưng tấy, nứt nẻ, chảy dịch trong, dày sừng và bong tróc. Trong hầu hết các trường hợp, có những giai đoạn bệnh nặng hơn, được gọi là những đợt bùng phát, sau đó khi tình trạng da cải thiện hoặc khỏi hoàn toàn, được gọi là thuyên giảm.

Các nhà nghiên cứu không biết những nguyên nhân gây ra bệnh viêm da cơ địa, nhưng họ biết rằng gen, hệ thống miễn dịch và môi trường đóng một vai trò trong căn bệnh này. Tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và vị trí của các triệu chứng mà việc sống chung với bệnh viêm da cơ địa có thể khó khăn. Điều trị có thể làm giảm triệu chứng. Đối với nhiều người, viêm da cơ địa cải thiện khi trưởng thành, đối với một số người, viêm da cơ địa có thể là một căn bệnh suốt đời. 

Người nào sẽ bị viêm da cơ địa?

Viêm da cơ địa là một bệnh phổ biến và thường xuất hiện ở lứa tuổi sơ sinh và trẻ nhỏ. Đối với nhiều trẻ em, viêm da cơ địa sẽ biến mất trước tuổi thiếu niên. Tuy nhiên, một số trẻ bị viêm da cơ địa có thể tiếp tục có những triệu chứng khi ở tuổi thiếu niên và khi trưởng thành. Tuy nhiên, ở một số người, bệnh xuất hiện lần đầu tiên ở tuổi trưởng thành.

Khả năng phát triển viêm da cơ địa cao hơn nếu tiền căn gia đình có người bị viêm da cơ địa, sốt mùa (hay fever) hoặc hen. Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy rằng viêm da cơ địa phổ biến hơn ở trẻ em da đen không phải gốc Tây Ban Nha. Phụ nữ và trẻ em gái có xu hướng phát triển bệnh thường xuyên hơn một chút so với nam giới và trẻ em trai.

Những triệu chứng của bệnh viêm da cơ địa

Triệu chứng phổ biến nhất của bệnh viêm da cơ địa là ngứa, tình trạng ngứa có thể trở nên nghiêm trọng. Những triệu chứng phổ biến khác bao gồm: 

• Các khoảng da khô, đỏ.
• Phát ban: ban có thể rỉ dịch, chảy nước trong hoặc chảy máu khi gãi.
• Dày sừng và xơ cứng da.

Các triệu chứng có thể bùng phát ở nhiều vùng trên cơ thể cùng một thời điểm và có thể xuất hiện ở cùng một vị trí và ở những vị trí mới. Sự xuất hiện và vị trí của phát ban thay đổi tuỳ theo độ tuổi, tuy nhiên phát ban có thể xuất hiện ở bất cứ đâu trên cơ thể. Những bệnh nhân có tông màu da tối hơn thường thường bị sẫm màu hoặc sáng da ở những vùng da bị viêm.

Trẻ sơ sinh

Trong thời kỳ sơ sinh và trên 2 tuổi, triệu chứng phổ biến nhất là phát ban đỏ, sự phát ban đỏ có thể xảy ra khi người bệnh gãi và xuất hiện tại vị trí như:

• Mặt.
• Da đầu.
• Vùng da quanh khớp, nơi da tiếp xúc với nhau khi khớp gập.

Một số ba mẹ lo lắng rằng con của họ sẽ bị viêm da cơ địa tại những vùng da quấn tã; tuy nhiên viêm da cơ địa rất hiếm khi xuất hiện ở những vùng này.

Thời thơ ấu

Trong thời thơ ấu, thường từ 2 tuổi cho đến khi trẻ dậy thì, triệu chứng phổ biến nhất là phát ban đỏ dày sừng, những ban này có thể rỉ hoặc chảy máu khi gãi, và xuất hiện tại các vị trí như: 

• Khuỷu tay và khớp gối, vùng thường xuyên ở tư thế gập.
• Cổ.
• Mắt cá chân.

Thanh thiếu niên và người lớn

Trong độ tuổi thanh thiếu niên và trưởng thành, triệu chứng phổ biến nhất là phát ban có vảy  màu đỏ đến màu nâu sậm, gãi có thể khiến ban da bị dày sừng và chảy máu, các vị trí thường bị như:

• Tay.
• Khuỷu tay và khớp gối, vùng thường xuyên ở tư thế gập.
• Vùng da quanh mắt.
• Mắt cá chân và bàn chân.

Các đặc điểm phổ biến khác của viêm da cơ địa bao gồm:

• Có thêm một nếp nhăn da ở dưới mắt, còn được gọi là nếp gấp Dennie-morgan.
• Da vùng dưới mắt bị sậm màu.
• Nếp da thừa trên lòng bàn tay và lòng bàn chân.

Ngoài ra, những người bị viêm da cơ địa thường mắc các bệnh khác như:

• Hen và dị ứng, bao gồm cả dị ứng với thức ăn.
• Các bệnh lý về da khác như bệnh vảy cá, khiến da khô và dày.
• Trầm cảm hoặc rối loạn lo âu.
• Mất ngủ.

Các nhà nghiên cứu tiếp tục nghiên cứu lý do tại sao bị viêm da cơ địa khi còn nhỏ có thể dẫn đến sự phát triển của bệnh hen và sốt mùa sau này trong cuộc đời.

Các biến chứng của viêm da cơ địa có thể xảy ra gồm có:

• Nhiễm trùng da do vi khuẩn có thể trở nên trầm trọng hơn khi gãi. Tình trạng này rất phổ biến và có thể khiến bệnh khó kiểm soát hơn.
• Nhiễm trùng da do virus như mụn cóc hoặc bệnh herpes ở môi (vết loét lạnh gây ra bởi virus herpes).
• Mất ngủ, điều này có thể dẫn đến các vấn đề về hành vi ở trẻ em.
• Chàm tay (viêm da tay).
• Các vấn đề về mắt như:

+ Viêm kết mạc mắt (mắt đỏ), gây sưng và đỏ ở bên trong mí mắt và phần trắng của mắt.

+ Viêm bờ mi, gây ra tình trạng mí mắt bị viêm và đỏ.

Các nguyên nhân gây bệnh viêm da dị ứng

Chưa có ai biết được chính xác nguyên nhân gây ra bệnh viêm da dị ứng, tuy nhiên những nhà nghiên cứu biết rằng những thay đổi trong lớp bảo vệ của da có thể khiến da mất đi độ ẩm. Điều này có thể khiến da bị khô, dẫn đến tổn thương và viêm nhiễm trên da. Nghiên cứu mới cho thấy rằng chứng viêm trực tiếp gây ra cảm giác ngứa khiến bệnh nhân phải gãi. Điều này dẫn đến tổn thương thêm cho da cũng như làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn

Các nhà nghiên cứu biết rằng những điều sau đây có thể góp phần vào những thay đổi trong hàng rào bảo vệ da, giúp kiểm soát độ ẩm:

• Những thay đổi (đột biến) trong gen.
• Các vấn đề với hệ thống miễn dịch
• Tiếp xúc với một số thứ trong môi trường

Di Truyền

Cơ hội phát triển viêm da cơ địa cao hơn nếu có tiền sử gia đình mắc bệnh, điều này cho thấy rằng di truyền có thể đóng một vai trò trong nguyên nhân gây bệnh. Gần đây, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những thay đổi đối với gen kiểm soát một loại protein cụ thể và giúp cơ thể chúng ta duy trì một lớp da khỏe mạnh. Nếu không có mức bình thường của loại protein này, hàng rào bảo vệ da sẽ thay đổi, cho phép độ ẩm thoát ra ngoài và khiến hệ thống miễn dịch của da tiếp xúc với môi trường, dẫn đến viêm da cơ địa.

Các nhà nghiên cứu tiếp tục nghiên cứu gen để hiểu rõ hơn cách các đột biến khác nhau gây ra viêm da cơ địa.

Hệ thống miễn dịch

Hệ thống miễn dịch thường giúp chống lại bệnh tật, vi khuẩn và virus trong cơ thể bạn. Đôi khi, hệ thống miễn dịch trở nên rối loạn và hoạt động quá mức, có thể tạo ra tình trạng viêm nhiễm trên da, dẫn đến viêm da cơ địa.

Môi trường

Các yếu tố môi trường có thể kích hoạt hệ thống miễn dịch thay đổi hàng rào bảo vệ của da khiến độ ẩm thoát ra nhiều hơn, điều này có thể dẫn đến bệnh viêm da cơ địa. Những yếu tố này có thể bao gồm:

• Tiếp xúc với khói thuốc lá.
• Một số loại chất gây ô nhiễm không khí.
• Hương liệu và các hợp chất khác có trong các sản phẩm chăm sóc da và xà phòng.
• Da quá khô.